قسم به زمینقسم به زمین به یکی از موارد قسم در قرآن اطلاق می‌شود. ۱ - فواید مهم سوگند به زمینیکی از فواید مهم سوگند به زمین، توجه دادن بشر به این کره مسکونی است تا در ساختمان و اجزای تشکیل دهنده درون و برون آن تفکر و اسرار شگفت را کشف کند و به شناخت پروردگار برسد. ۲ - موارد قسم به زمیندر دو آیه به زمین قسم یاد شده است؛ یکی به طور مستقل و بدون قید و شرط ، و دیگری با قید. ۱. (والارض وما طحاها)؛ «سوگند به زمین و آن که آن را بگسترد». البته در این آیه دو سوگند هست: سوگند به زمین و سوگند به آفریننده آن. ۲. (والارض ذات الصدع)؛ «سوگند به زمین شکافته شده (آماده کشت) » درباره معنای «ذات الصدع» گفته‌اند مراد شکافته شدن زمین به وسیله گیاهان است. بعضی گفته‌اند «صدع» به معنای گیاه است هنگامی که زمین را می‌شکافد. بعضی دیگر گفته‌اند: سوگند به زمین است که به وسیله چشمه‌ها شکافته می‌شود. مفسران درباره هر دو آیه اتفاق نظر دارند و آن را سوگند به زمین می‌شمارند. [۳]
رزاقی، ابو القاسم، سوگندهای قرآنی، ص ۳۵۸-۳۶۱.
[۴]
عامر، فارس علی، ظاهرة القسم فی القرآن الکریم، ص۱۴۰.
[۵]
حجازی، فخر الدین، پژوهشی درباره قرآن وپیامبر، ص۲۴۶.
۳ - صفات زمین۳.۱ - گستردگی زمینقسم خداوند به زمين و گستراننده آن: وَ الْأَرْضِ وَ ما طَحاها. ۳.۲ - شکاف‌پذیر بودن زمینقسم خداوند به زمين و شكاف‌پذير بودن آن، براى رویش گیاهان، درباره فارق بودن قرآن، بين حق و باطل: وَ الْأَرْضِ ذاتِ الصَّدْعِ إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ. ۴ - فلسفه قسم به زمین۴.۱ - فارق بودن قرآنقسم خداوند به زمين، درباره فارق بودن قرآن، بين حق و باطل: وَ الْأَرْضِ ذاتِ الصَّدْعِ إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ. ۴.۲ - رستگارى اهل تزكيهقسم خداوند به زمين، درباره رستگاری اهل تزکیه: وَ الْأَرْضِ وَ ما طَحاها قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها. ۴.۳ - زیانکاری گناهکارانقسم خداوند به زمين، درباره زیانکاری و تباهى گناهکاران: وَ الْأَرْضِ وَ ما طَحاها وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها. ۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«قسم به زمین». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۳، ص۲۸۴، برگرفته از مقاله «موارد قسم خدا (زمین)». |